09 Ιούν Θυρεοειδής αδένας
Ο θυρεοειδής αδένας είναι ένας ενδοκρινής αδένας του ανθρώπινου οργανισμού. Ανατομικά βρίσκεται στο πρόσθιο μέρος του τραχήλου, μπροστά από την τραχεία. Έχει σχήμα πεταλούδας, με βάρος σχεδόν 16-20 γραμμάρια.
Ο θυρεοειδής είναι υπεύθυνος για την παραγωγή και έκκριση των θυρεοειδικών ορμονών Τ3, Τ4 και καλσιτονίνη. Η ρύθμιση έκκρισης των ορμονών Τ3, Τ4 γίνεται με τον άξονα υποθάλαμος-υπόφυση-θυρεοειδής αδένας. Η καλσιτονίνη δρα μειώνοντας τα επίπεδα ασβεστίου στο αίμα. Η εκκρισή της διεγείρεται από τα αυξημένα επίπεδα ασβεστίου (και πενταγαστρίνης, αλκοόλης). Οι ορμόνες αυτές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις λειτουργίες του οργανισμού, ωστέ η όποια διαταραχή τους να μας επηρεάζει κλινικά.
Οι παθήσεις του θυρεοειδούς περιλαμβάνουν:
Διαταραχές του θυρεοειδικού μεταβολισμού
Υποθυρεοειδισμός: Κλινική κατάσταση που σχετίζεται με μειωμένη παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών ή και περιορισμένη δραστηριότητα αυτών. Παρατηρείται σε ανεπαρκή πρόσληψη ιωδίου (ενδημική βρογχοκήλη), σε θυρεοειδίτιδα Hashimoto (μια σύνθετη ανοσολογική πάθηση), σε εντατική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο (σε παθήσεις υπερθυρεοειδισμού), σε εξωτερική ακτινοβολία για νεοεξεργασίες μεσοθωρακίου, κεφαλής τραχήλου, σε ασθενείς μετά από θυρεοειδεκτομή, σε ασθενείς που λαμβάνουν αντιθυρεοειδικά φάρμακα, όπως επίσης και ορισμένα άλλα φάρμακα (λίθιο, κυτοκίνες, αμιωδαρώνη). Άλλες περιπτώσεις που σχετίζονται με υποθυρεοειδισμό είναι παθήσεις της υπόφυσης, του θαλάμου και εκ γενετής ανωμαλίες.
Υπερθυρεοειδισμός: Κλινική κατάσταση στην οποία γίνεται αυξημένη έκκριση θυρεοειδικών ορμονών. Παρατηρείται σε νόσο του Graves (διάχυτη τοξική βρογχοκήλη), σε τοξική οζώδης βρογχοκήλη (νόσο Plummer), σε πολυοζώδη βρογχοκήλη, σε οπισθοστερνική βρογχοκήλη.
Διερεύνηση και διάγνωση μονήρους όζου θυρεοειδούς
Η ύπαρξη ενός ή και περισσότερων όζων του θυρεοειδούς είναι συχνά μια διαγνωστική πρόκληση. Τις περισσότερες φορές είναι καλοήθεις. Είναι πιο συχνοί στις γυναίκες. Στους άνδρες ασθενείς άνω των 50 ετών πρέπει να είμαστε αρκετά προσεκτικοί στον έλεγχο.
Το ιστορικό, η κλινική εξέταση, οι εργαστηριακές εξετάσεις, οι ακτινολογικές απεικονίσεις και η αναρρόφηση δια λεπτής βελόνης(FNA) θα μας βοηθήσουν στη σωστή διάγνωση και έπειτα στην πρέπουσα αντιμετώπιση.
Κακοήθεις παθήσεις θυρεοειδούς
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς δεν είναι πολύ συχνός συγκρινόμενος με κακοήθειες άλλων οργάνων. Οι περισσότερες περιπτώσεις κακοήθειας του θυρεοειδούς είναι καλά διαφοροποιημένοι όγκοι (το θηλώδες, το θυλακιώδες, το εκ των κυττάρων Hurtle) με σχετικά καλή πρόγνωση μετά από την κατάλληλη αντιμετώπιση. Άλλες πιο σπάνιες κακοήθεις παθήσεις είναι το μυελοειδές καρκίνωμα και το αναπλαστικό καρκίνωμα.